خراطی یک روش ساخت و شکل دادن به چوب است که در آن از یک دستگاه خراطی استفاده می‌ شود. در این فرآیند، قطعه چوب روی محوری که به سرعت می‌ چرخد نصب شده و با استفاده از ابزارهای برش مختلف، به شکل دلخواه تراشیده می‌ شود. انتخاب نوع چوب در خراطی اهمیت زیادی دارد و به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله سختی چوب، الگوی الیاف و رنگ آن. چوب‌ های سخت مانند بلوط، گردو و افرا برای ساخت اشیاء مقاوم مناسب هستند، در حالی که چوب‌ های نرم‌ تر مانند کاج یا سدر برای کارهای ظریف‌ تر استفاده می‌ شوند. خراطان باید بتوانند سرعت چرخش دستگاه، زاویه و فشار ابزار برش را به درستی تنظیم کنند تا به نتیجه مطلوب برسند.در این مقاله به بررسی خراطی چیست پرداخته ایم. با ما همراه باشید.

اگر به حرفه و شغل نجاری علاقه مند هستید میتوانید در دوره آموزش نجاری و آموزش خراطی از مقدماتی تا پیشرفته که به صورت صفر تا صد و کاملاً عملی و تخصصی در آموزشگاه فن آموزان برگزار میشود شرکت کرده و مدرک فنی حرفه ای آن را دریافت کنید. جهت مشاهده جزئیات و شرایط این دوره روی تصویر بالا کلیک کنید و یا با آموزشگاه تماس حاصل فرمایید.

Trending

اولین نقشه میدان مغناطیسی سیاه‌چاله مرکزی کهکشان راه شیری منتشر شد

خراطی چیست؟

خراطی فرآیندی است که در آن یک قطعه چوب یا ماده دیگر روی یک محور چرخان (معمولاً یک دستگاه خراطی) نصب می‌ شود و با استفاده از ابزارهای برش، به شکل دلخواه تراشیده می‌ شود. این تکنیک برای ایجاد اشکال استوانه‌ ای، مخروطی، کروی و سایر اشکال دورانی به کار می‌ رود. خراطی برای تولید بسیاری از محصولات از جمله پایه‌ های مبلمان، نرده‌ ها، ابزارهای چوبی و اشیاء تزئینی استفاده شود.

در خراطی، مهارت و تجربه خراط نقش مهمی در کیفیت محصول نهایی دارد. خراطان ماهر می‌توانند با استفاده از انواع مختلف ابزارها مانند قلم‌های تراش، مغارها و رنده‌ها، جزئیات ظریف و پیچیده‌ای را در چوب ایجاد کنند. علاوه بر مهارت دستی، درک عمیق از خواص مختلف چوب‌ها و توانایی انتخاب ابزار مناسب برای هر کار، از ویژگی‌های یک خراط حرفه‌ای است.

تاریخچه خراطی

خراطی یکی از قدیمی‌ ترین روش‌ های کار با چوب است که قدمت آن به هزاران سال پیش برمی‌ گردد. شواهد باستان‌ شناسی نشان می‌ دهد که مصریان باستان از تکنیک‌ های ابتدایی خراطی برای ساخت مبلمان و اشیاء تزئینی استفاده می‌ کردند.

در طول تاریخ، خراطی در تمدن‌ های مختلف از جمله یونان، روم و چین باستان توسعه یافت. در قرون وسطی، خراطی به یک صنعت مهم در اروپا تبدیل شد و صنعتگران ماهر به تولید قطعات پیچیده برای کلیساها و قصر ها پرداختند.

انقلاب صنعتی در قرن 18 و 19 تحول عظیمی در خراطی ایجاد کرد. اختراع دستگاه‌ های خراطی مکانیکی و بعدها الکتریکی، امکان تولید انبوه قطعات خراطی شده را فراهم کرد. در قرن 20، با ظهور فناوری‌ های جدید مانند دستگاه‌ های سی ان سی (CNC)، دقت و سرعت در خراطی به طور چشمگیری افزایش یافت. امروزه، خراطی هم به عنوان یک صنعت مدرن و هم به عنوان یک هنر سنتی و سرگرمی محبوب در سراسر جهان شناخته می‌ شود.

انواع دستگاه‌ های خراطی

• دستگاه خراطی چند سرعته
• دستگاه خراطی تک سرعته

دستگاه خراطی چند سرعته

دستگاه خراطی چند سرعته یکی از پرکاربردترین انواع دستگاه‌ های خراطی است که امکان تنظیم سرعت چرخش را فراهم می‌ کند. این قابلیت به خراط اجازه می‌ دهد تا سرعت دستگاه را متناسب با نوع چوب و کاری که انجام می‌ دهد، تنظیم کند. برای مثال، سرعت‌ های پایین‌ تر برای چوب‌ های سخت‌ تر یا قطعات بزرگ‌ تر مناسب است، در حالی که سرعت‌ های بالاتر برای چوب‌ های نرم‌ تر یا کارهای ظریف‌ تر استفاده می‌ شود.

این دستگاه‌ ها مجهز به یک صفحه نمایش دیجیتال یا دکمه‌ های کنترل هستند که به کاربر امکان می‌ دهد سرعت را به دقت تنظیم کند. قابلیت تغییر سرعت به خراط اجازه می‌ دهد تا کنترل بیشتری روی فرآیند خراطی داشته باشد و کیفیت نهایی کار را بهبود بخشد. این نوع دستگاه برای خراطان حرفه‌ ای و نیمه‌ حرفه‌ ای که روی پروژه‌ های متنوع کار می‌ کنند، بسیار مفید است.

دستگاه خراطی تک سرعته

دستگاه خراطی تک سرعته، همانطور که از نامش پیداست، تنها در یک سرعت ثابت کار می‌ کند. این نوع دستگاه ساده‌ تر و ارزان‌ تر از مدل‌ های چند سرعته است و برای کارهای ساده مناسب است. دستگاه‌ های تک سرعته برای کاربران مبتدی یا افرادی که به طور گاه‌گاهی خراطی می‌ کنند، گزینه مناسبی هستند.

با وجود محدودیت در تنظیم سرعت، دستگاه‌ های خراطی تک سرعته برای بسیاری از کارهای خراطی کافی هستند. این دستگاه‌ ها دارای یک موتور با قدرت متوسط هستند که سرعت ثابتی را تولید می‌ کند. از آنجا که تنظیمات کمتری دارند، استفاده از آنها ساده‌ تر است و نگهداری کمتری نیاز دارند.

برای کارگاه‌ های کوچک یا افرادی که بودجه محدودی دارند، دستگاه خراطی تک سرعته یک انتخاب عالی است. با این حال، کاربران باید در نظر داشته باشند که این نوع دستگاه برای کارهای پیچیده‌ تر یا کار با انواع مختلف چوب محدودیت‌ هایی دارد.

اجزای دستگاه خراطی

دستگاه خراطی از چندین بخش اصلی تشکیل شده است که هر کدام نقش مهمی در عملکرد و کارایی دستگاه ایفا می‌کنند. شناخت این اجزا خراطی و نحوه کارکرد آنها برای استفاده بهینه از دستگاه و انجام عملیات خراطی با دقت و ایمنی بالا ضروری است. در ادامه، به بررسی چهار جزء اصلی دستگاه خراطی می‌پردازیم: بدنه اصلی، فک ثابت، فک متحرک و تکیه‌گاه ابزار.

بدنه اصلی

بدنه اصلی خراطی از چدن یا فولاد سنگین ساخته شده تا استحکام و ثبات لازم را برای عملیات خراطی فراهم کند. بدنه اصلی شامل دو ریل موازی است که سایر اجزای دستگاه روی آن نصب می‌شوند.

کیفیت و دقت ساخت بدنه اصلی تأثیر مستقیمی بر دقت و کیفیت کار خراطی دارد. بدنه‌ های با کیفیت بالا دارای سطحی صاف و عاری از هرگونه ناهمواری هستند تا حرکت روان سایر اجزا را تضمین کنند. در برخی مدل‌ های پیشرفته، بدنه اصلی دارای قابلیت تنظیم ارتفاع است که به خراط امکان می‌ دهد ارتفاع کار را متناسب با قد خود تنظیم کند و از این طریق راحتی و کارایی بیشتری را تجربه نماید.

فک ثابت

فک ثابت، یکی از اجزای حیاتی دستگاه خراطی است که در انتهای چپ بدنه اصلی قرار دارد. این بخش وظیفه نگهداری و چرخاندن قطعه کار را بر عهده دارد. فک ثابت شامل یک محور (اسپیندل) است که به موتور دستگاه متصل می‌ شود و نیروی چرخشی را به قطعه کار منتقل می‌ کند.

در انتهای محور، یک صفحه نگهدارنده (چاک) قرار دارد که امکان اتصال محکم قطعه کار را فراهم می‌ کند. فک ثابت همچنین ممکن است دارای مکانیزم قفل کننده باشد که به خراط اجازه می‌ دهد محور را در زوایای مختلف ثابت کند. این قابلیت برای انجام عملیات خاص مانند حکاکی یا ایجاد الگوهای منظم روی قطعه کار مفید است. کیفیت ساخت و دقت فک ثابت نقش مهمی در کاهش لرزش و افزایش دقت کار دارد.

فک متحرک در انتهای راست بدنه اصلی دستگاه خراطی قرار گرفته و وظیفه پشتیبانی از انتهای دیگر قطعه کار را بر عهده دارد. فک متحرک قابلیت حرکت در طول بدنه اصلی را دارد، که به خراط امکان می‌ دهد آن را متناسب با طول قطعه کار تنظیم کند.

فک متحرک شامل یک محور توخالی است که به جلو و عقب حرکت میکند. در انتهای این محور، یک مرغک یا نوک مخروطی قرار دارد که به درون قطعه کار فرو می‌ رود و از آن پشتیبانی می‌ کند.

برخی از فک‌ های متحرک پیشرفته دارای قابلیت چرخش هستند که امکان خراطی قطعات بلند و باریک را فراهم می‌ کند. همچنین، فک متحرک دارای مکانیزم قفل کننده است که آن را در موقعیت مورد نظر ثابت نگه می‌ دارد. تنظیم دقیق و صحیح فک متحرک برای جلوگیری از لرزش و ناهمواری در قطعه کار ضروری است.

تکیه‌ گاه ابزار

تکیه‌ گاه ابزار، یک جزء حیاتی در دستگاه خراطی است که به عنوان نقطه اتکا برای ابزارهای برش عمل می‌ کند. این بخش از یک میله افقی تشکیل شده که روی یک پایه قابل تنظیم قرار دارد. تکیه‌ گاه ابزار قابلیت حرکت در طول بدنه اصلی را دارد و همچنین در ارتفاع و زاویه نسبت به قطعه کار تنظیم میشود.

این قابلیت‌ های تنظیم به خراط امکان می‌ دهد تا بهترین موقعیت را برای کنترل ابزار و دسترسی به قطعه کار پیدا کند. کیفیت و استحکام تکیه‌ گاه ابزار بسیار مهم است، زیرا باید بتواند نیروهای وارده از ابزار برش را بدون لرزش یا حرکت تحمل کند.

برخی از تکیه‌گاه‌ های پیشرفته دارای سیستم قفل سریع هستند که امکان تغییر سریع موقعیت را بدون نیاز به ابزار اضافی فراهم می‌ کنند. همچنین، برخی مدل‌ ها دارای تکیه‌گاه‌ های مخصوص برای کارهای خاص مانند کاسه‌ تراشی هستند.

دستگاه خراطی و ابزارهای اصلی آن

خراطی هنر و مهارتی است که در آن با استفاده از دستگاه خراطی، قطعات چوبی به اشکال مختلف تراشیده و شکل داده می‌شوند. این فرآیند نیازمند استفاده از ابزارهای مختلفی است که هر کدام نقش مهمی در ایجاد طرح‌ها و اشکال متنوع دارند. در ادامه، به معرفی چهار ابزار اصلی دستگاه خراطی می‌پردازیم که برای خراطان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار هستند.

مغار

مغار یکی از پرکاربردترین و ضروری‌ ترین ابزارها در هنر خراطی است. این ابزار از یک دسته چوبی یا پلاستیکی و یک تیغه فولادی تشکیل شده است. تیغه مغار در انواع مختلفی مانند تخت، گرد و مقعر موجود است که هر کدام برای ایجاد شکل‌ های خاصی به کار می‌ روند.

مغارها در اندازه‌ های مختلفی از چند میلی‌ متر تا چند سانتی‌ متر ساخته می‌ شوند تا بتوانند نیازهای مختلف خراطان را برآورده کنند. استفاده صحیح از مغار نیازمند مهارت و تمرین زیاد است. خراطان ماهر با استفاده از زوایای مختلف مغار و اعمال فشار مناسب، برش‌ های دقیق و ظریفی ایجاد میکنند. نگهداری و تیز کردن منظم مغارها برای حفظ کارایی و ایمنی آنها ضروری است.

نون گاز

نون گاز ابزاری تخصصی در خراطی است که برای ایجاد شیارهای عمیق و منحنی‌ های ظریف استفاده می‌ شود. این ابزار دارای یک تیغه نازک و بلند است که به شکل هلالی خم شده و لبه برنده آن به سمت داخل قرار دارد. استفاده از نون گاز نیاز به دقت و مهارت بالایی دارد، زیرا تیغه نازک آن به راحتی بشکند یا به چوب آسیب برساند. خراطان با تمرین و تجربه می‌ آموزند که چگونه از این ابزار برای ایجاد اشکال پیچیده و زیبا استفاده کنند.

اسکنه

اسکنه ابزاری قدرتمند و چند منظوره در خراطی است که برای برش‌ های عمیق و دقیق استفاده می‌ شود. این ابزار دارای یک تیغه پهن و مستحکم است که برش‌ های عمودی و افقی ایجاد میکند.

اسکنه‌ ها در اندازه‌ های مختلفی از چند میلی‌ متر تا چند سانتی‌ متر عرض ساخته می‌ شوند. این ابزار برای کارهایی مانند ایجاد شانه‌ های چوبی، برش‌ های عمیق در پایه‌ های میز و صندلی و شکل دادن به لبه‌ های قطعات چوبی بسیار مفید است.

استفاده از اسکنه نیازمند قدرت و کنترل دقیق است. خراطان باید مراقب باشند که فشار بیش از حد به اسکنه وارد نکنند، زیرا باعث شکستن چوب یا از دست دادن کنترل ابزار شود. تیز نگه داشتن لبه اسکنه برای عملکرد بهتر و ایمنی بیشتر ضروری است.

جداکننده

جداکننده ابزاری است که در مراحل پایانی کار خراطی مورد استفاده قرار می‌ گیرد. این ابزار برای جدا کردن قطعه کار تمام شده از دستگاه خراطی طراحی شده است. جداکننده معمولاً دارای یک تیغه نازک و بلند است که به راحتی بین قطعه کار و نگهدارنده دستگاه قرار میگیرد.

استفاده از جداکننده به خراط اجازه می‌ دهد تا قطعه کار را بدون آسیب رساندن به آن یا به خود از دستگاه جدا کند. این ابزار به ویژه برای جدا کردن قطعات ظریف و شکننده بسیار مفید است.

جداکننده نه تنها به حفظ سلامت قطعه کار کمک می‌ کند، بلکه ایمنی خراط را نیز افزایش می‌ دهد. برخی از جداکننده‌ ها دارای لبه‌ های قابل تنظیم هستند که به خراط اجازه می‌ دهد آن را با اندازه‌ های مختلف قطعات کار تطبیق دهد.

انتخاب چوب مناسب خراطی

انتخاب چوب مناسب برای خراطی تأثیر مستقیمی بر کیفیت نهایی محصول و سهولت فرآیند کار دارد. چوب‌ های نرم مانند کاج و سرو برای مبتدیان مناسب‌ تر هستند، زیرا به راحتی شکل می‌گیرند و فشار کمتری به ابزارها وارد می‌کنند. چو ب‌های سخت مانند بلوط، گردو و افرا برای کارهای ظریف‌تر و با دوام‌تر مناسب هستند، اما نیاز به مهارت و ابزارهای تیزتر دارند.

رطوبت چوب نیز عامل مهمی در انتخاب است. چوب‌های با رطوبت ۱۲-۱۵ درصد برای خراطی ایده‌آل هستند. چوب‌های خیلی خشک ممکن است ترک بخورند، در حالی که چوب‌های مرطوب می‌توانند هنگام خشک شدن تغییر شکل دهند. همچنین، توجه به جهت الیاف چوب و وجود گره‌ها یا معایب در آن برای جلوگیری از مشکلات حین کار ضروری است.

نحوه انتخاب دستگاه خراطی مناسب

انتخاب دستگاه خراطی مناسب به عوامل متعددی از جمله نوع کار، فضای در دسترس و بودجه بستگی دارد. دستگاه‌ های خراطی در دو نوع اصلی ثابت و قابل حمل موجود هستند. دستگاه‌ های ثابت برای کارهای سنگین و حرفه‌ ای مناسب‌ تر هستند و معمولاً قدرت و ظرفیت بیشتری دارند. دستگاه‌ های قابل حمل برای کارگاه‌ های کوچک یا استفاده در مکان‌ های مختلف مناسب هستند.

ویژگی‌ های مهم در انتخاب دستگاه خراطی شامل قدرت موتور، ظرفیت، تعداد سرعت‌ های قابل تنظیم و کیفیت ساخت است. دستگاه‌ های با موتور قوی‌ تر برای کار با چوب‌ های سخت‌ تر و قطعات بزرگ‌ تر مناسب‌ تر هستند. قابلیت تنظیم سرعت امکان کار با انواع مختلف چوب و انجام تکنیک‌ های متنوع را فراهم می‌ کند. همچنین، توجه به کیفیت اجزای دستگاه مانند مرغک برای دقت و ایمنی کار ضروری است.

مطلبی که خواندید حاصل تلاش تیم تحریریه دپارتمان صنایع چوب آموزشگاه فن آموزان بود که شامل دوره های آموزش نجاری ، آموزش کابینت سازی و دیگر حرفه های مرتبط با صنایع چوب از پایه تا پیشرفته میباشد.

نوشته خراطی چیست؟ [تاریخچه خراطی] اولین بار در آموزشگاه فنی و حرفه ای فن آموزان. پدیدار شد.

Source link