در عصر دیجیتال کنونی که تهدیدات سایبری به طرز قابل توجهی پیچیده و متنوع شده اند، حفاظت از داده ها و سیستم های اطلاعاتی به یکی از مهم ترین چالش ها و معضلات سازمان های کوچک و بزرگ تبدیل شده است. سیستم های تشخیص و پاسخ به تهدیدات در نقاط پایانی (EDR) به عنوان یکی از اصلی ترین لایه ها در دفاع سایبری، نقش مهم و حیاتی در شناسایی و مقابله با این تهدیدات ایفا می کنند.
با مطالعه این مطلبی آموزشگاه فن آموزان ، مخاطبان اطلاعات به روز و کاربردی از ماهیت EDR، نحوه عملکرد سیستم، مزایای استفاده از آن و همچنین چالش های پیش روی این فناوری کسب خواهند کرد. به عبارت دیگر، خوانندگان این مقاله قادر خواهند بود تا به سوالاتی همچون EDR چیست و چگونه کار می کند، چرا برای سازمان های مختلف ضروری است، چه تهدیداتی توسط ای دی آر شناسایی می شوند و چگونه می توان از این سیستم به بهترین نحو استفاده کرد و …؛ پاسخ دهند.
برای کسب اطلاعات و مهارت های عملی بیشتر در زمینه سیستم های ای دی آر و دیگر پروتکل های امنیت سایبری؛ مانند فایروال، سیستم تشخیص نفوذ، سامانه مدیریت رویداد، آنتی ویروس، رمز نگاری و …، به شما توصیه می کنیم در دوره های آموزشی فن آموزان همچون آموزش امنیت شبکه ، نتورک پلاس ، پسیو شبکه، میکروتیک، سیسکو و … شرکت کنید. با شرکت در این یک یا چندی از این دوره ها (به تناسب نیازهای آموزشی و اهداف شغلی خود)، می توانید دانش خود را در حوزه شبکه تکمیل کرده و به یک متخصص امنیت سایبری حرفه ای و کاربلد تبدیل شوید. جهت مشاهده جزئیات و شرایط دوره امنیت شبکه روی تصویر بالا کلیک کنید و یا با آموزشگاه تماس حاصل فرمایید.
تعریف EDR و جایگاه آن در امنیت سایبری
سیستم تشخیص و پاسخ به تهدیدات در نقاط پایانی (Endpoint Detection and Response یا EDR) ابزاری قدرتمند و ضروری در عرصه امنیت سایبری به شمار می رود. این سیستم با نظارت دقیق بر فعالیت های دستگاه های متصل به شبکه، یک لایه دفاعی کاربردی و موثر تشکیل می دهد و در برابر طیف گسترده ای از تهدیدات سایبری عملکرد بسیار خوبی دارد. به بیان بهتر، سیستم EDR با بهره گیری از تکنیک های پیشرفته تحلیل داده و هوش مصنوعی، قادر است رفتارهای مشکوک را شناسایی کرده و به سرعت به آن ها پاسخ دهد.
این سیستم در حیطه امنیت شبکه های کامپیوتری و اینترنتی، نقش مکمل و تقویت کننده برای سایر ابزارهای امنیتی را بر عهده دارد. به عبارت دقیق تر می توانیم بگوییم؛ فایروال ها ترافیک ورودی و خروجی را کنترل می کنند و EDR با تمرکز بر نقاط پایانی، به شناسایی تهدیداتی می پردازد که ممکن است از فیلترهای فایروال عبور کرده باشند. به علاوه، ای دی آر در کنار سیستم های تشخیص نفوذ (IDS) و سیستم های امنیت اطلاعات و مدیریت رویداد (SIEM) یک پروتکل دفاعی چند لایه را به وجود می آورد که به سازمان ها کمک می کند تا در برابر حملات پیچیده و هدفمند مقاومت نمایند.
نحوه عملکرد سیستم EDR و اجزای آن
ای دی آر فعالیت خود را با جمع آوری داده های مختلف، مانند فعالیت های مربوط به فایل ها و رویدادهای شبکه و تغییرات در رجیستری از نقاط پایانی، به شکل تله متری (از راه دور) آغاز می کند. این داده ها سپس به یک پلتفرم مرکزی ارسال شده و توسط ابزارهای تحلیل EDR پردازش می شوند. ابزارهای تحلیل کننده تعبیه شده در سیستم ای دی آر با استفاده از الگوریتم های یادگیری ماشین؛ رفتارهای نرمال و غیر نرمال را از یکدیگر تشخیص داده و هر گونه انحراف از حالت عادی را به عنوان یک تهدید بالقوه شناسایی می کنند.
اجزای اصلی یک سیستم EDR عبارت اند از:
- سیستم عامل: نرم افزاری است که بر روی دستگاه های پایانی نصب می شود و داده های مختلف را جمع آوری می کند. به بیان بسیار ساده، این سیستم عامل به عنوان چشم و گوش EDR عمل کرده و اطلاعات ارزشمندی را در مورد فعالیت های دستگاه جمع آوری می کند.
- پلتفرم مرکزی: یک سرور است که داده های جمع آوری شده را ذخیره و پردازش می کند. این پلتفرم شبیه به مغز متفکر سیستم ای دی آر عمل کرده و تحلیل های پیچیده ای را بر روی داده ها انجام می دهد.
- ابزارهای تحلیل: الگوریتم هایی هستند که داده ها را تحلیل نموده و تهدیدات متنوع را شناسایی می کنند. ابزارهای تحلیل با استفاده از تکنیک هایی مانند یادگیری ماشین، شبکه های عصبی مصنوعی و تحلیل رفتاری، قادر به تشخیص الگوهای تهدیدآمیز پیچیده هستند.
- پنل مدیریت: رابط کاربری است که به مدیران و متخصصان امنیت شبکه اجازه می دهد تا سیستم را مدیریت کرده و به رویدادهای امنیتی پاسخ دهند. لازم به ذکر است؛ این پنل به مدیران فناوری اطلاعات و امنیت، دید کاملی از وضعیت امنیتی شبکه می دهد و بدین ترتیب آن ها قادر خواهند بود تا به سرعت به تهدیدات پاسخ مناسب بدهند.
انواع تهدیدات قابل شناسایی توسط EDR
اجزای به کار رفته در سیستم های ای دی آر با فعالیت هماهنگ و مستمر خود؛ آن ها را قادر می سازند تا طیف گسترده ای از تهدیدات سایبری را شناسایی نمایند که شامل حملات ساده بد افزارها، حملات پیچیده و هدفمند و … می شود. در جدول زیر، انواع تهدیدات قابل شناسایی توسط این سیستم به همراه اصطلاح تخصصی آن ها به زبان انگلیسی و توضیحات مختصر درباره آن ها آورده شده است:
نوع تهدید + اصطلاح تخصصی آن | توضیحات مختصر + مثال |
بد افزارها (Malware) | شامل ویروس ها، کرم ها، تروجان ها و سایر نرم افزارهای مخرب که به سیستم ها آسیب می رسانند. |
رنسوم ورها (Ransomware) | بد افزارهایی که داده های موجود در شبکه را رمز نگاری کرده و در ازای بازگرداندن آن ها درخواست باج می نمایند. |
روت کیت ها (Rootkits) | بد افزارهایی که به منظور پنهان ماندن، خود را در هسته سیستم عامل جای می دهند. |
حملات هدفمند (Targeted Attacks) | تهاجم هایی که به صورت هدفمند به یک سازمان یا دستگاه های هوشمند متعلق به یک فرد خاص انجام می شوند. |
حملات بدون فایل (Fileless Attacks) | حملاتی که از فایل برای نفوذ به سیستم استفاده نمی کنند و بر روی حافظه یا پردازنده متمرکز هستند. |
حملات داخلی یا خودی (Insider Threats) | تهاجم هایی که توسط کاربران داخلی سازمان انجام می شوند. |
حملات روز صفر (Zero-Day Exploits) | حملاتی که از آسیب پذیری های ناشناخته نرم افزارها سوء استفاده می کنند. |
حملات APT یا Advanced Persistent Threats | حملات پیچیده و طولانی مدتی که توسط گروه های هکری حرفه ای انجام می شوند. |
مزایای استفاده از سیستم امنیتی EDR
علاوه بر شناسایی تهدیدهای امنیتی متعدد که در بخش قبلی به آن ها پرداخته شد؛ به کارگیری سیستم های ای دی آر، مزیت های دیگری را نیز برای شبکه های کامپیوتری و اینترنتی به دنبال دارد و ما در ادامه، برخی از مهم ترین آن ها بررسی خواهیم کرد:
-
تشخیص زود هنگام تهدیدات
با استفاده از الگوریتم های یادگیری ماشین و هوش مصنوعی، قادر است حتی پیچیده ترین تهدیدات را در مراحل اولیه شناسایی کند و از گسترش آن ها جلوگیری نماید. این امر به سازمان ها اجازه می دهد تا قبل از واردن شدن خسارات جدی به منابع مالی و داده ها، اقدامات لازم را انجام دهند.
-
پاسخ گویی خودکار و سریع
جالب است بدانید؛ بسیاری از سیستم های EDR ، قابلیت پاسخ گویی خودکار به تهدیدات امنیتی را دارند. به این معنی که به محض شناسایی یک تهدید، سیستم به صورت خودکار اقدامات لازم برای مهار آن را انجام می دهد، مانند قرنطینه کردن فایل های آلوده یا مسدود کردن ارتباطات مشکوک و …
-
کاهش زمان متوسط تشخیص و پاسخ
سیستم ای دی آر با اتوماتیک سازی (خودکار ساختن) بسیاری از فرآیندهای تشخیص و پاسخ گویی، زمان متوسط تشخیص و واکنش به تهدیدات را به طور قابل توجهی کاهش می دهد. این امر به سازمان ها امکان می دهد تا سریعا به رخدادهای امنیتی پاسخ داده و از بروز خسارات بیشتر جلوگیری کنند.
-
افزایش دید پذیری (visibility) بر روی شبکه
با ارائه یک نمای کلی از فعالیت های شبکه به طور مداوم و بدون وقفه، به مدیران و متخصصان امنیت سایبری کمک می کند تا به طور دقیق بر وضعیت امنیتی سازمان نظارت داشته باشند و نقاط ضعف احتمالی را شناسایی کنند. این موضوع در کاهش ریسک نفوذ به سیستم و سرقت داده های مهم و حیاتی آن بسیار موثر است.
-
تسهیل تحقیقات پس از حادثه
با جمع آوری و ذخیره سازی داده های مربوط به حملات سایبری به شیوه ای دقیق و جامع، به تیم ها و مهندسان امنیت کمک می کند تا به طور موثر به تحقیقات پس از حوادث پرداخته و دلایل اصلی وقوع حمله یا حملات و روش های کاربردی برای مقابله با آن ها را شناسایی کنند.
-
یکپارچگی با سایر ابزارهای امنیتی
بسیاری از سیستم های ای دی آر قابلیت یکپارچه شدن با سایر ابزارهای امنیتی مانند فایروال ها، آنتی ویروس ها، سیستم های تشخیص نفوذ (IDS) و سیستم های امنیت اطلاعات و مدیریت رویداد (SIEM) را دارند که این موضوع به بهبود کلی وضعیت امنیتی سازمان کمک فراوانی می کند.
چالش ها و محدودیت های EDR
با وجود مزایای فراوان، این سیستم های امنیتی با برخی چالش ها و محدودیت های خاص خودشان نیز مواجه هستند. از جمله مهم ترین و تامل برانگیرترین این چالش ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تولید حجم بالای اطلاعات: با جمع آوری حجم عظیمی از داده ها، می تواند منجر به معضلاتی در زمینه ذخیره سازی، پردازش و تحلیل داده ها شود.
- خطای مثبت کاذب: در برخی موارد، ممکن است این سیستم ها فعالیت های نرمال را به عنوان تهدید شناسایی کنند که منجر به ایجاد هشدارهای کاذب و افزایش فشار و حجم کاری تیم ها و متخصصان امنیت شبکه می شود.
- پیچیدگی در اجرا و کنترل: پیاده سازی و مدیریت یک سیستم EDR نیازمند دانش فنی و تخصص بسیار بالا در زمینه امنیت سایبری است. علاوه بر این، تنظیم دقیق پارامترهای سیستم به منظور دستیابی به بهترین عملکرد، یک فعالیت پیچیده و زمان بر است.
- هزینه بالا: سیستم های ای دی آر پیشرفته غالبا دارای هزینه های بالایی هستند که ممکن است برای برخی سازمان های کوچک و نوپا مقرون به صرفه نباشد.
- نیاز به بروز رسانی مداوم: تهدیدات سایبری به طور مداوم در حال تغییر و تکامل هستند. بنابراین، سیستم های ای دی آر باید به طور مرتب به روز رسانی شوند تا بتوانند با تهدیدات جدید مقابله کنند.
با وجود چالش هایی که در بالا به آن ها اشاره شد، ای دی آر یک فناوری ضروری برای هر سازمان محسوب می شود. با انتخاب یک سیستم مناسب و پیاده سازی صحیح آن، سازمان ها می توانند به طور قابل توجهی وضعیت امنیت را بهبود بخشیده و از خود در برابر تهدیدات سایبری محافظت کنند.
نحوه انتخاب سیستم EDR مناسب
انتخاب یک سیستم ای دی آر ایده آل و استاندارد، گامی مهم و موثر در ارتقای امنیت سایبری سازمان ها است. با توجه به تنوع بالای این سیستم ها در بازار، انتخاب مناسب ترین محصول می تواند دشوار و زمان بر باشد.
عوامل کلیدی در انتخاب EDR
برای انتخاب یک سیستم ای دی آر بهینه، لازم است عوامل مختلفی از جمله نیازهای امنیتی و اندازه سازمان، بودجه و توانایی های فنی متخصصان امنیت شبکه و … مد نظر قرار گیرد که در بخش بعدی به توضیح بیشتر در مورد هر یک از آن ها خواهیم پرداخت.
- قابلیت ها و ویژگی ها: سیستم های ادی دی آر باید قابلیت های امنیتی مورد نیاز سازمان را به طور کامل پوشش دهند. این قابلیت ها شامل شناسایی انواع مختلف تهدیدات، تحلیل رفتار کاربران، پاسخ گویی خودکار به تهدیدات، یکپارچه سازی با سایر ابزارهای امنیتی و قابلیت سفارشی سازی با توجه به اندازه سازمان و شرایط خاص آن است.
- سهولت استفاده: سیستم باید دارای یک رابط کاربری ساده و کاربر پسند باشد تا متخصصان امنیت شبکه با هر سطحی از دانش و تجربه بتوانند به راحتی آن را مدیریت کنند.
- بودجه مورد نیاز: هزینه سیستم ای دی آر یکی از عوامل مهم در انتخاب آن است. در این راستا؛ لازم است هزینه های خرید، پیاده سازی، نگهداری و پشتیبانی سیستم و … همگی در نظر گرفته شود.
- پشتیبانی مطمئن و مداوم: ارائه پشتیبانی فنی قوی و به موقع توسط فروشنده سیستم، از اهمیت بالایی برخوردار است.
- سازگاری با زیر ساخت موجود: سیستم EDR باید با زیر ساخت موجود در سازمان سازگار باشد و به راحتی با سایر ابزارهای امنیتی یکپارچه شود.
نحوه پیاده سازی سیستم EDR
پیاده سازی موفق این سیستم مستلزم برنامه ریزی دقیق، در نظر گرفتن نیازهای خاص سازمان و انتخاب محصول مناسب است. به طور کلی، فرآیند پیاده سازی ای دی آر شامل مراحل زیر است:
- ارزیابی نیازها: در این مرحله، باید نیازهای امنیتی سازمان به دقت بررسی شود. عواملی مانند اندازه سازمان، نوع صنعت، زیر ساخت های مربوط به فناوری اطلاعات و سطح تهدیدات سایبری باید مد نظر قرار گیرند.
- انتخاب محصول: پس از ارزیابی نیازها، باید محصول EDR مناسب انتخاب شود. معیارهای انتخاب محصول شامل قابلیت های سیستم، هزینه، سازگاری با زیر ساخت موجود، پشتیبانی فنی و … است که در بخش قبلی درباره آن ها توضیح دادیم.
- طراحی structure یا ساختار سیستم: معماری و ساختار کلی ای دی آر بسیار مهم است و باید به گونه ای باشد که امکان جمع آوری داده ها از تمام نقاط پایانی، پردازش داده ها و ارائه گزارش های دقیق را فراهم کند.
- نصب و پیکربندی: پس از انتخاب محصول و طراحی ساختار آن، پروسه نصب و پیکربندی سیستم آغاز می شود. این مرحله شامل نصب سیستم عامل EDR بر روی دستگاه های پایانی، پیکربندی پلتفرم مرکزی و تنظیم سیاست ها و پروتکل های امنیتی است.
- تست و ارزیابی: پس از پیاده سازی و اجرا، باید تست های متعددی بر روی ای دی آر انجام گیرد تا اطمینان حاصل شود که سیستم به درستی کار می کند و توانایی شناسایی تهدیدات مختلف را دارد.
- افزایش آگاهی از سیستم امنیتی: آموزش کاربران در مورد نحوه استفاده از سیستم EDR و گزارش دادن هر گونه مورد یا رفتار مشکوک در شبکه و تجهیزات و دستگاه های وابسته به آن بسیار مهم و حائز اهمیت است.
یکپارچگی EDR با سایر ابزارهای امنیتی
ای دی آر به عنوان یک لایه دفاعی تکمیل کننده یا مکمل در شبکه عمل می کند و به همین دلیل باید با سایر ابزارهای امنیتی سازمان یکپارچه شود تا یک مکانیزم دفاعی چند لایه و قدرتمند به وجود آید. این یکپارچگی به بهبود کارایی و راندمان سیستم امنیتی و افزایش دید پذیری (قابلیت مشاهده) بر روی تهدیدات کمک بسیاری می کند.
برخی از مهم ترین ابزارهایی که می توان ای دی آر را با آن ها یکپارچه کرد به همراه مزیت هایی که این ادغام کردن برای شبکه به دنبال دارد را به طور خلاصه در جدول زیر آورده ایم:
ابزارهای امنیتی شبکه | نتایج و مزایای یکپارچگی EDR با این ابزارها |
انواع فایروال ها | می توان ترافیک شبکه را به طور دقیق تری تحلیل کرده و حملات شبکه را به موقع شناسایی نمود. |
IDS یا سیستم های تشخیص نفوذ | IDS با شناسایی ترافیک های مشکوک در شبکه، می تواند به EDR در شناسایی تهدیدات کمک بسیاری کند. |
SIEM یا سیستم امنیت اطلاعات و مدیریت رویداد | SIEM با جمع آوری و تحلیل داده های امنیتی از منابع مختلف، متخصصان شبکه را قادر می سازد تا به طور جامع و موثر به تهدیدات پاسخ دهند. |
آنتی ویروس ها | EDR قادر است با آنتی ویروس ها همکاری کرده و فرآیند تشخیص بد افزارها را بهبود ببخشد. |
ابزارهای مدیریت آسیب پذیری | با شناسایی سریع تر آسیب پذیری های موجود در سیستم و شبکه، می توان این نقاط ضعف را قبل از این که از آن ها سوء استفاده شود، برطرف کرد. |
نحوه یکپارچه سازی EDR با دیگر ابزارها
یکپارچه کردن این سیستم با سایر تکنیک ها و پروتکل های امنیت شبکه به شیوه های مختلفی قابل انجام است. برخی از روش های رایج برای این کار شامل موارد زیر می شود:
- اشتراک گذاری داده ها: ابزارهای مختلف می توانند داده های خود را با یکدیگر به اشتراک بگذارند تا بدین ترتیب، یک گزارش کلی و جامع از وضعیت امنیتی سازمان به دست آید.
- استفاده از API : در عصر کنونی، بسیاری از ابزارهای امنیتی از API استفاده می کنند که به ابزارهای دیگر اجازه می دهد تا با آن ها ارتباط برقرار کرده و داده ها را مبادله نمایند.
- پلتفرم های یکپارچه: برخی از پلتفرم های امنیتی پیشرفته و مدرن، قابلیت یکپارچه سازی چندین ابزار امنیت شبکه را در یک محیط واحد فراهم می کنند.
- و …
نوشته سیستم امنیتی EDR چیست و چه کاربردی دارد اولین بار در آموزشگاه فنی و حرفه ای فن آموزان. پدیدار شد.
دیدگاه خود را بنویسید