فضای مثبت و منفی، از المان های اصلی یک عکس حرفه ای به شمار می روند و تاثیر بسیاری در انتقال مفاهیم و احساسات گنجانده شده در تصویر دارند. استفاده هوشمندانه از این دو فضا می تواند به مهم جلوه دادن سوژه، ایجاد تعادل در ترکیب بندی، هدایت نگاه بیننده به نقاط کانونی تصویر و حتی القای احساسات خاصی مانند آرامش، تنهایی یا درام کمک کند. در ادامه، به بررسی دقیق تر فضای مثبت و منفی و کاربرد آن ها در انواع سبک های عکاسی خواهیم پرداخت.
با شرکت در دوره های تخصصی آموزش عکاسی فن آموزان، علاوه بر یادگیری صفر تا صد فضای مثبت و منفی، به مباحثی همچون ترکیب بندی ماهرانه، مبانی نور و رنگ، ویرایش عکس، انتخاب دوربین مناسب، بکارگیری فیلترها و بسیاری دیگر از تکنیک های عکاسی حرفه ای مسلط شده و تبدیل به یک عکاس کاربلد و خلاق خواهید شد. از دیگر دوره های مهم فن آموزان برای علاقه مندان هنرهای نمایشی می توانیم به دوره های آموزش فیلمبرداری و نورپردازی ، صدابرداری، گویندگی، آموزش تدوین ، گریم سینمایی، طراحی صحنه و … اشاره کنیم. جهت مشاهده جزئیات و شرایط این دوره ها با آموزشگاه تماس حاصل فرمایید.
فضای مثبت در عکاسی چیست؟
فضای مثبت آن بخش از تصویر را شامل می شود که سوژه اصلی و جزئیات مهم آن را در بر دارد. این فضا، نقطه کانونی عکس است و معمولا دارای کنتراست، رنگ یا بافت متمایزی نسبت به پس زمینه است. به عبارت دیگر، هر آن چه که در یک عکس به عنوان سوژه اصلی در نظر گرفته می شود، فضای مثبت را تشکیل می دهد. این فضا می تواند یک شیء، شخص، منظره یا هر المان دیگری باشد که عکاس قصد مهم جلوه دادن آن را دارد.
فضای منفی در عکاسی چیست؟
فضای منفی به بخش هایی از تصویر گفته می شود که سوژه اصلی را احاطه کرده اند و مانند پس زمینه عکس عمل می کنند. این فضا، اگر چه ممکن است در نگاه اول کمتر به چشم بیاید، اما نقش بسیار مهمی در ایجاد تعادل، هدایت نگاه مخاطب و تاکید بر سوژه اصلی ایفا می کند. فضای منفی شامل سطوح یکدست، خطوط ساده، شکل های هندسی یا حتی عناصر طبیعی مانند آسمان، آب، صحرا و … می شود.
تاثیر فضای مثبت و منفی بر ترکیب بندی
فضای مثبت و منفی به شدت بر ترکیب بندی یک عکس تاثیر می گذارند. با استفاده بجا از این دو عنصر می توان به ایجاد حس حرکت، عمق، تعادل و تنش در تصویر پرداخت. برای مثال، قرار دادن سوژه اصلی در یک گوشه از کادر و استفاده از فضای منفی در قسمت مقابل، می تواند حس تعادل و آرامش را ایجاد کند. در مقابل، قرار دادن سوژه در مرکز کادر و استفاده از فضای منفی برای ایجاد یک قاب بندی طبیعی در عکس، به مهم تر جلوه دادن سوژه کمک بسیاری می کند.
فضای مثبت و منفی در قانون یک سوم عکاسی
قانون یک سوم یک راهنما برای ایجاد ترکیب بندی های تاثیرگذار در عکاسی است. این قاعده خاص پیشنهاد می کند که تصویر را به صورت ذهنی به نه قسمت مساوی تقسیم کنیم که توسط خط های افقی و عمودی از هم جدا می شوند. نقاط تلاقی این خطوط، نقاط کانونی به شمار می آیند و قرار دادن سوژه اصلی در یکی از این نقاط، تصویری جذاب ایجاد می کند.
ارتباط بین قانون یک سوم و فضای مثبت و منفی به این صورت است که فضای مثبت (سوژه اصلی) معمولا در یکی از نقاط تقاطع خطوط قرار می گیرد و فضای منفی به صورت متعادل در اطراف آن توزیع می شود. این روش ترکیب بندی، باعث ایجاد حس عمق و حرکت در تصویر می شود و به چشمان بیننده اجازه می دهد تا به طور طبیعی در اطراف تصویر حرکت کنند.
کاربرد فضای مثبت و منفی در 10 سبک عکاسی مهم
در این بخش، به بررسی نقش و اهمیت فضای مثبت و منفی در 10 مورد از محبوب ترین انواع سبک عکاسی پرداخته و نحوه پیاده سازی این عناصر در هر سبک را به طور خلاصه تشریح خواهیم کرد.
- عکاسی پرتره: فضای مثبت، صورت سوژه است و فضای منفی، پس زمینه یا فضای اطراف صورت. استفاده هوشمندانه از فضاهای مثبت و منفی می تواند به مهم جلوه دادن ویژگی های ظاهری صورت، ایجاد حس عمق و انتقال عواطف مختلف کمک کند. برای مثال، فضای منفی زیاد در اطراف صورت، می تواند احساس انزوا یا تفکر را به مخاطب القا کند.
- عکاسی منظره: فضای مثبت ممکن است یک کوه، درخت یا هر عنصر طبیعی دیگری باشد و فضای منفی؛ آسمان، آب یا زمین اطراف آن. با تغییر نسبت فضای مثبت به منفی، می توان احساسات متنوعی را به بیننده منتقل کرد. مثلا، وجود فضای مثبت بزرگ در یک منظره، احساس قدرت و عظمت را در مخاطب به وجود می آورد.
- عکاسی ماکرو: معمولا در این سبک، جزئیات و المان های کوچک به عنوان فضای مثبت در نظر گرفته می شوند. فضای منفی در این سبک، معمولا پس زمینه ساده ای است که به پر اهمیت نشان دادن جزئیات کمک می کند. استفاده از دیافراگم های باز، می تواند به ایجاد پس زمینه های زیبا و افزایش عمق میدان در عکاسی ماکرو کمک کند.
- عکاسی خیابانی: فضای مثبت غالبا انسان هایی هستند که در محل عکاسی حضور دارند و فضای منفی، محیط اطراف آن ها. برقراری تعادل بین این دو فضا، باعث می شود عکاس بتواند یک احساس خاص را در تصویر به وجود آورد و یا داستان خاصی را روایت کند. به علاوه؛ استفاده مناسب از خطوط راهنما و فضای منفی، می تواند در هدایت چشم بیننده به سمت سوژه اصلی تاثیرگذار باشد.
- عکاسی معماری: خطوط و اشکال هندسی، فضای مثبت تصویر را تشکیل می دهند و فضای منفی، نواحی خالی بین این اشکال را. استفاده بهینه از پرسپکتیو و خطوط راهنما، می تواند به ایجاد احساس عمق و حرکت در عکس های گرفته شده با سبک معماری کمک کند.
- عکاسی انتزاعی: فضای مثبت و منفی، به عنوان عناصر بصری اصلی در عکس مورد استفاده قرار می گیرند و تعامل بین اشکال، رنگ ها و بافت ها، احساسات و مفاهیم انتزاعی و ذهنی را به بیننده القا می کند.
- عکاسی طبیعت بی جان: هر شیء غیر جاندار موجود در محیط می تواند به عنوان فضای مثبت در نظر گرفته شود. استفاده از نورپردازی دقیق و پس زمینه های ساده، در مهم جلوه دادن بافت و رنگ اشیاء در این سبک عکاسی اثرگذار است.
- عکاسی ورزشی: منظور از فضای مثبت در این سبک، ورزشکارِ در حال حرکت کردن است و فضای منفی، محیط اطراف او می باشد. استفاده از سرعت شاتر بالا و فوکوس مناسب، می تواند به ایجاد حس حرکت و یا برعکس آن، احساس انجماد / فریز شدن در تصویر کمک کند.
- عکاسی مد و فشن: فضای مثبت، شخصی که فرآیند مدلینگ را انجام می دهد و لباس او می باشد و فضای منفی، پس زمینه یا محیط اطراف او. استفاده از پس زمینه های ساده و نورپردازی بهینه، می تواند به مهم جلوه دادن لباس و خود مدل کمک کند.
- عکاسی زیر آب: فضای مثبت موجودات دریایی یا صخره های مرجانی و … هستند و فضای منفی، آب دریا یا اقیانوس. استفاده از منابع نور مصنوعی و لنزهای واید، باعث ایجاد تصاویر زیبا و چشم نواز در این سبک عکاسی می شود.
در جمع بندی این بخش لازم است بگوییم؛ هر سبک عکاسی، رویکرد خاص خود را در استفاده از فضای مثبت و منفی دارد و عکاسان باید با توجه به موضوع یا سوژه عکس و هدف خود از ثبت تصاویر، بهترین ترکیب و نسبت بین این دو فضا را انتخاب نموده و پیاده سازی کنند.
نکات مهم در استفاده از فضای مثبت و منفی در عکاسی
در ادامه، به بررسی مهم ترین نکاتی می پردازیم که در هنگام استفاده از فضای مثبت و منفی در عکاسی باید به آن ها توجه کنیم تا در نهایت بتوانیم تصاویری زیبا، متعادل و موزون خلق نماییم.
تعادل بصری بین دو عنصر
یکی از مهم ترین اصول در عکاسی، ایجاد تعادل بصری بین فضای مثبت و منفی است. این تعادل به معنای توزیع مناسب سوژه اصلی (فضای مثبت) و فضای خالی اطراف آن (فضای منفی) در کادر است. با ایجاد این تعادل، چشم بیننده به طور طبیعی به سمت سوژه اصلی هدایت می شود و در عین حال، فضای خالی اطراف آن به عنوان یک عامل متوقف کننده برای حرکت چشمان بیننده عمل کرده و به مخاطب فرصت می دهد تا تصویر را بهتر درک کند. قوانین ترکیب بندی مانند قانون یک سوم یا قانون نسبت طلایی و … می توانند در ایجاد این تعادل به عکاسان کمک کنند.
پیدا کردن نسبت مناسب
نسبت بین فضای مثبت و منفی نیز به اندازه تعادل آن ها اهمیت دارد. این نسبت به نوع سوژه، پیامی که عکاس قصد انتقال آن را دارد و همچنین سبک شخصی و هنری عکاس بستگی دارد. در برخی از عکس ها، فضای مثبت نقش غالب تری دارد و سوژه اصلی بخش عمده ای از کادر را به خود اختصاص می دهد. در مقابل، در برخی دیگر از عکس ها، فضای منفی به عنوان عنصر مکمل و تقویت کننده سوژه اصلی عمل می کند. انتخاب نسبت مناسب بین این دو عنصر، به عکاسان اجازه می دهد تا بر روی عناصر مختلف تصویر تاکید کرده و به آن ها عمق و پیچیدگی ببخشند.
استفاده بهینه از فضای منفی
همان طور که در تعریف این المان گفتیم؛ فضای منفی صرفا یک محیط یا ناحیه خالی نیست، بلکه عنصری پویا و تاثیرگذار در ترکیب بندی عکس است. این فضا می تواند به سوژه جهت دهی کند، عمق در عکس ایجاد کند و حتی به تصویر احساسات خاصی ببخشد. با استفاده بهینه از فضای منفی، می توان به تصاویر احساس آرامش، تنهایی، اندوه، شادی، عشق، وسعت، محدودیت و … بخشید. شکل و فرم فضای منفی نیز می تواند بر روی احساس کلی تصویر تاثیرگذار باشد. به عنوان مثال، فضای منفی دایره ای شکل، احساس کامل بودن و هماهنگی در بیننده ایجاد می نماید، در حالی که فضای منفی نا منظم، احساس تنش و آشفتگی را به مخاطب القا می کند.
ابزاری برای بیان افکار و احساسات
فضای مثبت و منفی ابزارهای قدرتمندی هستند که به عکاسان امکان می دهند در تصاویر خود فقط به ثبت واقعیت موجود اکتفا نکرده و مفاهیم عمیق تر و پیچیده تری را در آثار خود بیان نمایند. با تمرین کردن و کسب تجربه بیشتر در این حوزه، عکاسان می توانند به درک عمیقی از این دو عنصر دست پیدا کرده و از آن ها برای خلق تصاویر خلاقانه و تاثیرگذار بهره ببرند.
فرم زیر رو پر کن تا مشاوران ما بهت بگن باید از کجا شروع کنی و چطور تو کلاسا ثبت نام کنی؟
var gform;gform||(document.addEventListener(“gform_main_scripts_loaded”,function(){gform.scriptsLoaded=!0}),window.addEventListener(“DOMContentLoaded”,function(){gform.domLoaded=!0}),gform={domLoaded:!1,scriptsLoaded:!1,initializeOnLoaded:function(o){gform.domLoaded&&gform.scriptsLoaded?o():!gform.domLoaded&&gform.scriptsLoaded?window.addEventListener(“DOMContentLoaded”,o):document.addEventListener(“gform_main_scripts_loaded”,o)},hooks:{action:{},filter:{}},addAction:function(o,n,r,t){gform.addHook(“action”,o,n,r,t)},addFilter:function(o,n,r,t){gform.addHook(“filter”,o,n,r,t)},doAction:function(o){gform.doHook(“action”,o,arguments)},applyFilters:function(o){return gform.doHook(“filter”,o,arguments)},removeAction:function(o,n){gform.removeHook(“action”,o,n)},removeFilter:function(o,n,r){gform.removeHook(“filter”,o,n,r)},addHook:function(o,n,r,t,i){null==gform.hooks[o][n]&&(gform.hooks[o][n]=[]);var e=gform.hooks[o][n];null==i&&(i=n+”_”+e.length),gform.hooks[o][n].push({tag:i,callable:r,priority:t=null==t?10:t})},doHook:function(n,o,r){var t;if(r=Array.prototype.slice.call(r,1),null!=gform.hooks[n][o]&&((o=gform.hooks[n][o]).sort(function(o,n){return o.priority-n.priority}),o.forEach(function(o){“function”!=typeof(t=o.callable)&&(t=window[t]),”action”==n?t.apply(null,r):r[0]=t.apply(null,r)})),”filter”==n)return r[0]},removeHook:function(o,n,t,i){var r;null!=gform.hooks[o][n]&&(r=(r=gform.hooks[o][n]).filter(function(o,n,r){return!!(null!=i&&i!=o.tag||null!=t&&t!=o.priority)}),gform.hooks[o][n]=r)}});
"*" indicates required fields
gform.initializeOnLoaded( function() {gformInitSpinner( 30, ‘https://fanamoozan.com/wp-content/plugins/gravityforms/images/spinner.svg’, true );jQuery(‘#gform_ajax_frame_30’).on(‘load’,function(){var contents = jQuery(this).contents().find(‘*’).html();var is_postback = contents.indexOf(‘GF_AJAX_POSTBACK’) >= 0;if(!is_postback){return;}var form_content = jQuery(this).contents().find(‘#gform_wrapper_30’);var is_confirmation = jQuery(this).contents().find(‘#gform_confirmation_wrapper_30’).length > 0;var is_redirect = contents.indexOf(‘gformRedirect(){‘) >= 0;var is_form = form_content.length > 0 && ! is_redirect && ! is_confirmation;var mt = parseInt(jQuery(‘html’).css(‘margin-top’), 10) + parseInt(jQuery(‘body’).css(‘margin-top’), 10) + 100;if(is_form){jQuery(‘#gform_wrapper_30’).html(form_content.html());if(form_content.hasClass(‘gform_validation_error’)){jQuery(‘#gform_wrapper_30’).addClass(‘gform_validation_error’);} else {jQuery(‘#gform_wrapper_30’).removeClass(‘gform_validation_error’);}setTimeout( function() { /* delay the scroll by 50 milliseconds to fix a bug in chrome */ jQuery(document).scrollTop(jQuery(‘#gform_wrapper_30’).offset().top – mt); }, 50 );if(window[‘gformInitDatepicker’]) {gformInitDatepicker();}if(window[‘gformInitPriceFields’]) {gformInitPriceFields();}var current_page = jQuery(‘#gform_source_page_number_30’).val();gformInitSpinner( 30, ‘https://fanamoozan.com/wp-content/plugins/gravityforms/images/spinner.svg’, true );jQuery(document).trigger(‘gform_page_loaded’, [30, current_page]);window[‘gf_submitting_30’] = false;}else if(!is_redirect){var confirmation_content = jQuery(this).contents().find(‘.GF_AJAX_POSTBACK’).html();if(!confirmation_content){confirmation_content = contents;}setTimeout(function(){jQuery(‘#gform_wrapper_30’).replaceWith(confirmation_content);jQuery(document).scrollTop(jQuery(‘#gf_30’).offset().top – mt);jQuery(document).trigger(‘gform_confirmation_loaded’, [30]);window[‘gf_submitting_30’] = false;wp.a11y.speak(jQuery(‘#gform_confirmation_message_30’).text());}, 50);}else{jQuery(‘#gform_30’).append(contents);if(window[‘gformRedirect’]) {gformRedirect();}}jQuery(document).trigger(‘gform_post_render’, [30, current_page]);} );} );
نوشته فضای مثبت و منفی در عکاسی اولین بار در آموزشگاه فنی و حرفه ای فن آموزان. پدیدار شد.
دیدگاه خود را بنویسید