شب کاری یکی از موارد مهم در حوزه کار و استخدام است که بسیاری از کارکنان با آن مواجه می شوند. طبق قوانین کار، افرادی که در ساعات شب (معمولاً بین ساعت ۲۲ تا ۶ صبح) مشغول به کار هستند، باید مزایای ویژه ای دریافت کنند.
این مزایا به عنوان “حق شب کاری” شناخته می شوند و محاسبه صحیح آن ها برای کارفرما و کارمند اهمیت زیادی دارد. اما چگونه می توان مبلغ دقیق شب کاری را محاسبه کرد؟ و آیا همه کارکنانی که در شیفت شب کار می کنند، مشمول این مزایا می شوند؟
برای محاسبه مبلغ حق شب کاری، ابتدا باید دستمزد ساعتی فرد را مشخص کرد. بر اساس قانون، به ازای هر ساعت کار در شب، ۳۵ درصد اضافه بر دستمزد ساعتی عادی به فرد تعلق می گیرد. به عبارت دیگر، اگر فردی در طول شب ۸ ساعت کار کند، باید دستمزد عادی خود را به علاوه ۳۵ درصد اضافی دریافت کند. اگر شب کاری به صورت اضافه کاری باشد، آیا درصد اضافه کاری و شب کاری با هم جمع می شوند؟ این سؤالات نشان می دهد که آگاهی از جزئیات قوانین کار در این زمینه ضروری است تا حقوق کارکنان به درستی رعایت شود. در این مقاله به فرمول محاسبه شب کاری از صفر تا صد همراه با مثال پرداخته ایم.
برای تبدیل شدن به یک حسابدار ماهر و کاربلد، می توانید در دوره های متنوعی که آموزشگاه فن آموزان در حوزه علوم مالی برگزار می کند، شرکت نمایید. این کلاس ها تمامی اطلاعات تخصصی و مهارت های عملی لازم برای فعالیت در حرفه حسابداری و مشاغل مشابه آن را در اختیار شما دانشجویان گرامی قرار می دهند. مهم ترین این دوره ها شامل دوره آموزش حسابداری مقدماتی تا پیشرفته در ۷ ترم، مدیریت مالی، آموزش کمک حسابدار ، نرم افزارهای هلو و سپیدار و … می شود. جهت مشاهده جزئیات و شرایط این دوره روی تصویر بالا کلیک کنید و یا با آموزشگاه تماس حاصل فرمایید.
فرمول محاسبه شب کاری 1403
برای محاسبه حقوق شب کاری در سال ۱۴۰۳، ابتدا باید تعداد ساعات شب کاری را مشخص کنید. شب کاری از ساعت ۱۰ شب تا ۶ صبح تعریف می شود و به علت سختی های خاص این ساعات، کارگران ۳۵ درصد بیشتر از دستمزد عادی دریافت می کنند.
برای محاسبه حقوق شب کاری، حقوق روزانه کارگر را بر ۷.۳۳ (میانگین ساعات کاری روزانه طبق قانون کار) تقسیم می کنیم تا دستمزد ساعتی به دست آید. سپس دستمزد ساعتی را در ۱.۳۵ ضرب می کنیم تا مبلغ افزایش یافته برای شب کاری محاسبه شود. در نهایت، این مبلغ را در تعداد ساعات شب کاری ضرب می کنیم تا حقوق کل شب کاری به دست آید.
برای مثال، اگر حقوق روزانه یک کارگر ۲,۳۸۸,۷۲۸ ریال باشد، با تقسیم آن بر ۷.۳۳، دستمزد ساعتی او ۳۲۵,۸۸۴ ریال می شود. سپس با ضرب این مبلغ در ۱.۳۵، دستمزد ساعتی شب کاری برابر با ۴۳۹,۹۴۳ ریال خواهد بود. اگر کارگر ۸ ساعت در شب کار کند، حقوق شب کاری او برابر است با ۴۳۹,۹۴۳ ریال ضرب در ۸ که نتیجه آن ۳,۵۱۹,۵۴۴ ریال می شود.
شب کاری چه تفاوتی با اضافه کاری دارد؟
- تفاوت در زمان انجام کار
- تفاوت شب کاری با اضافه کاری در میزان افزایش دستمزد
- فرق در محدودیت زمانی
- شرایط انجام
- تفاوت در هدف
تفاوت در زمان انجام کار!
شب کاری به کارهایی گفته می شود که در ساعات شبانه انجام می شوند؛ به‌طور معمول، طبق قانون کار، ساعات شب از ۲۲ شب تا ۶ صبح گفته می شوند اما اضافه کاری به ساعات کاری اضافه بر ساعت کار روزانه (که معمولاً ۸ ساعت است) گفته می شود، بدون توجه به اینکه این ساعت اضافی در روز انجام شود یا شب. بنابراین، ممکن است اضافه کاری در ساعات روز یا شب صورت گیرد، در حالی که شب کاری محدود به ساعات مشخصی از شب است.
تفاوت شب کاری و اضافه کاری در میزان افزایش حقوق
برای شب کاری، طبق قانون کار، کارگر باید ۳۵ درصد اضافه بر دستمزد عادی خود را برای هر ساعت کار در شب دریافت کند. این افزایش به دلیل شرایط سخت تر و تأثیر بر سلامت فرد در ساعات شب است. اما در مورد اضافه کاری، مبلغ دستمزد ۴۰ درصد بیشتر از دستمزد ساعتی عادی است. این افزایش به منظور جبران زمانی است که کارگر بیشتر از ساعات کاری معمول خود کار می کند. بنابراین، نرخ دستمزد در اضافه کاری بالاتر از شب‌کاری است.
فرق در محدودیت زمانی، مهمترین نکته
در شب کاری، محدودیت زمانی خاصی وجود ندارد و کارفرما بر اساس نیاز کاری، کارگران را در ساعات شب به کار میگیرد، البته با رعایت قوانین مربوط به استراحت و سلامت کارگران. اما در اضافه کاری، طبق قانون کار، کارگر نمی تواند بیش از ۴ ساعت در روز و ۹۶ ساعت در ماه اضافه کاری داشته باشد. این محدودیت ها برای جلوگیری از خستگی مفرط و حفظ سلامت کارگران تعیین شده اند.
شرایط انجام
شب کاری باید با رضایت کارگر انجام شود و کارفرما نمی تواند بدون موافقت کارگر را مجبور به کار در شب کند، به ویژه در مورد کارگران زن و نوجوان که قوانین سخت گیرانه تری وجود دارد. در مقابل، اضافه کاری نیز به رضایت کتبی کارگر نیاز دارد، اما در شرایط اضطراری، کارفرما می تواند با هماهنگی مراجع قانونی، کارگران را ملزم به اضافه کاری کند. شرایط محیط کار و امکانات رفاهی در شب کاری باید مطابق با استانداردهای ویژه باشد.
هدف
هدف از شب کاری و اضافه کاری متفاوت است. شب کاری بیشتر به ماهیت شغل و نیازهای کاری مرتبط است، برخی از صنایع و خدمات نیازمند فعالیت در شب هستند، مانند بیمارستان ها، نیروهای انتظامی و صنایع پیوسته. در حالی که اضافه‌کاری عمدتاً به دلیل افزایش حجم کار یا نیاز موقت به نیروی کار بیشتر انجام می شود. اضافه کاری به کارفرما امکان می دهد تا بدون استخدام نیروی جدید، کارهای اضافی را توسط کارگران فعلی انجام دهد.
آیا شب کاری جزو مشاغل سخت حساب میشود؟
طبق ماده 52 قانون کار، کار شب به فعالیتی گفته می شود که بین ساعت 22 تا 6 صبح انجام می شود. اما صرف شب کاری به تنهایی برای احتساب به عنوان شغل سخت و زیان آور کافی نیست. بر اساس آیین نامه اجرایی قانون بازنشستگی پیش از موعد در مشاغل سخت و زیان آور، شب کاری باید به صورت مستمر و در شرایط غیرمتعارف محیط کار انجام شود تا مشمول این قانون گردد. همچنین، کارگر باید حداقل 7.5 ساعت در شب کار کند و این شب‌ک اری به صورت چرخشی یا دائم باشد.
برای اینکه شب کاری جزو مشاغل سخت و زیان آور محسوب شود، باید شرایط خاصی را دارا باشد. طبق ماده 1 آیین‌نامه اجرایی مشاغل سخت و زیان آور، این شرایط شامل مواردی مانند استرس و فشار روحی و جسمی غیرطبیعی، اختلال در ریتم طبیعی بدن و تأثیر منفی بر سلامت فرد می شود.
کارفرمایان موظف هستند برای کارگران شب‌کار مزایای ویژه ای در نظر بگیرند که شامل 35 درصد اضافه حقوق برای ساعات شب کاری است. علاوه بر این، کارگران شب کار باید از معاینات دوره ای پزشکی برخوردار شوند و شرایط کاری آنها به طور منظم مورد بررسی قرار گیرد.
برای تأیید شب کاری به عنوان شغل سخت و زیان آور، کارگر باید درخواست خود را به کمیته استانی مشاغل سخت و زیان آور ارائه دهد. این کمیته متشکل از نمایندگان وزارت کار، تأمین اجتماعی و بهداشت است که پس از بررسی شرایط کار و مستندات ارائه شده، در مورد درخواست تصمیم گیری می کنند. در صورت تأیید، کارگران شب کار از مزایای بازنشستگی پیش از موعد بهره مند میشوند، به این صورت که به ازای هر سال کار در شرایط سخت و زیان آور، 1.5 سال سابقه برای آنها محاسبه می شود. همچنین، کارفرما موظف است 4 درصد حق بیمه اضافی برای این دسته از کارگران پرداخت کند.
مقاله ای که مطالعه کردید، حاصل تلاش تیم تحريريه دپارتمان علوم مالی و حقوقی آموزشگاه فن آموزان است که دوره های متنوعی را در این حوزه برگزار می نماید. برخی از مهم ترین این کلاس ها شامل دوره های آموزش نرم افزارهای حسابداری، آموزش قرارداد نویسی و … می شود.
نوشته فرمول محاسبه شب کاری 1403 اولین بار در آموزشگاه فنی و حرفه ای فن آموزان. پدیدار شد.
دیدگاه خود را بنویسید